venerdì 22 gennaio 2010

Qualche considerazione sulla toponomastica ampezzana, in ampezzano. E' una sfida ai lettori!

L é beleche alcuante anes che ei scomenzà a lourà par curà su i gnomes dei luoghe de ra val de Anpezo che i vien fora dal turismo e dal ‘sì in croda. L é duto gnomes che i no n é stade inventade ‘sà anes anorum, e i é stade betude a crodes, forzeles, refuje e outre site da canche ra Dolomites es é stades conosciudes dai forestiere. Fin ancuoi in ei sturtà su pi de zento e vinte, a scomenzà da chi alcuante betude da Paul Grohmann, el “primo salitor delle montanie d’Ampezzo” cemodo che el l aea bateà ra so prima guida Anjelo Dimai Deo, fin al dì de ancuoi. Alcuante de ste gnomes i é leade a ra tèra, alcuante outre a ra ‘sente che inze i anes r à abù algo a che far coi site o co ra storia de ra nostra val; de outre ancora, ancuoi come ancuoi, no n é fazile vienì a saé parceche i à un gnon pitosc che un outro. Calche gnon de luó el no n ea conosciù in Anpezo ignante ra Guera (par esenpio: Becco Muraglia, Castelletto, Col Pistone, Testaccio, dute dade dai melitare); alcuante outre i é stade inventade inze i ultime anes (par esenpio, Guglia Raffaele l é el gnon de un spizon de ra Croda da Lago, betù del 1996); alcuante outre ancora, soralduto su ra pistes e sui inpiante da schie, l é gnomes anpezane “talianisade” par i fei capì meo ai forestiere (Cima Prati, Rio Gere, Vitelli); epò in é de chi che i s à pardù inze ra storia (par esenpio: Croda di Pezzo, Libro Aperto, Wienertürme) Dute ste gnomes insieme i fesc na bela fila, e i no n é stade gnanche studiade dute da ci che s à inderetà de toponomastica anpezana inze chiste ultime anes (me sovien ignante duto Carlo Battisti, e pò Illuminato de Zanna, Camillo Berti, Fiorenzo Filippi, e dinultima Lorenza Russo). Co l é ra fin, ei vedù che laoro da fei in sarae ancora tropo, e credo che a vardà drio meo soutarà sempre fora algo de noo e de intressante par chi poche che i s indura a proà a capì i gnomes dei luoghe anpezane.

Nessun commento: